Overveen
Onder de rook van Haarlem, tegen de duinen van Bloemendaal,
ligt het fraaie landgoed Elswout. Het 85 ha grote gebied is eigendom van
Staatsbosbeheer en herbergt een grote rijkdom aan stinzenplanten.
Soorten die er voorkomen (pdf) zijn onder andere de bosanemoon, blauwe
anemoon, daslook en winterakoniet.
Landgoed Elswout |
Sneeuwklokjes
Op Elswout komen verschillende sneeuwklokjessoorten voor. Tijdens de stinzentocht stuitten we op 3 soorten
Dubbel sneeuwklokje - Galanthus ‘Flore pleno’
Deze cultivar wordt al sinds 1703 gekweekt en begint iets
later met bloeien dan de start van de bloei van het gewone sneeuwklokje. Ze
valt op afstand net iets meer op door haar forsheid van de witte ‘hoepelrok’.
links: Galanthus 'Flore Pleno'
rechts: Galanthus nivalis
|
Sneeuwklokje – Galanthus nivalis
Sneeuwklokjes zijn inheems in Centraal en Zuid Europa en ze
werd al eeuwen geleden naar Nederland gehaald om kloostertuinen en landgoederen
op te vrolijken. Over het sneeuwklokje werd mogelijk voor het eerst geschreven
in de 4e eeuw voor Christus. Toen nog aangeduid als Leucoion – witte
viool. Er werden echter meerdere planten met deze naam aangeduid. In de 16e
eeuw verschenen door de boekdrukkunst de eerste afbeeldingen van het
sneeuwklokje en werd toen soms ook wel Narcissus genoemd. De Zweedse botanicus
Linnaeus (1707-1778) maakte hier korte metten mee en bedacht de soort Galanthus
nivalis. Leucoion werd door hem toegekend aan het lenteklokje en zomerklokje,
onder de naam Leucojum. De naam Galanthus nivalis is afkomstig van het Grieks:
gala (melk) en anthos (bloem) en het Latijs: nivalis (in de sneeuw bloeiend of
sneeuwwit).
Glanzend sneeuwklokje – Galanthus woronowii
Galanthus woronowii |
Galanthus woronowii werd in 1935 door een Russische
botanicus gevonden. De naam is afkomstig van een Georgische plantenverzamelaar,
genaamd Woronow. Oorspronkelijk komt dit plantje uit Georgië, Rusland en
Turkije en hoewel ze zich goed vermeerdert, wordt ze uit bepaalde landen in
grote aantallen uit het wild gehaald om aan de vraag te kunnen voldoen.
Galanthus woronowii lijkt op de Galanthus ikarae. De eerstgenoemde heeft echter
(licht)groen blad en is de groene vlek op de bloem minder dan de helft van het
binnenste bloemblad. De ikarae heeft donkergroen blad en beslaat de groene vlek
van de bloem minimaal de helft van het binnenste bloemblad.
Winterakoniet – Eranthis hyemalis
Al gedurende de winter steekt de winterakoniet haar kopje op
en als de zon schijnt, ontvouwt ze haar glanzend gele bloempjes. Oorspronkelijk
komt ze uit de Zuid-Europese bergstreken en groeit ze daar in loofbossen. In
Nederland wordt ze sinds de 17e eeuw vermeld. Bij ons is ze
oorspronkelijk aangeplant op landgoederen en in kloostertuinen. Eranthus hyemalis
komt uit het Grieks: er (voorjaar), anthos (bloem) en hyemalis (in de winter
bloeiend).
linksboven/rechtsonder: winterakoniet linksonder en rechts: diverse krokus-cultivars. |
Krokus
Op Elswout komen verschillende krokussoorten voor. Hier
afgebeeld staat een cultivar van de bonte krokus (Crocus vernus) en een
gecultiveerde gele krokus.